Friday, 8 May 2020

Maromak hein hela ita



Moris Loloos iha Na'i. 

Maun-alin sira, ba ita hotu, ne’ebe Maromak hadomi no mos ha’u hadomi. Maromak hakarak no konvida ita hotu atu fila-fali ba Nia, no arenpende ba ita nia sala sira. Hanoin fali ba iha tempu uluk, iha ne’ebe Maromak hili Abraõ nu’udar  aman ba ita hotu ne’ebe fiar ka aman ba ema fiar nain sira. No Maromak hatete ba nia katak “Liu husi nia jerasaun mak sei moris Kristu, ida ne’ebe sei soi ema hotu nia vida”. Nia mak Jesus , Salvador ba mundu tomak. Kristu ne’e mak ema israel sira hedi tiha ona iha kruz, Nia mate ona, maibe Nia moris hias ona, ho kbiit Maromak nian liu husi Espíritu Santu. Hanesan hakerek tiha ona iha Eskritura.
Jesus ida ne’e, iha Nia moris tomak , Nia halo no hanorin buat di’ak ne’ebe nakonu ho domin no lori Mensajen ne’ebe mai housi husi Lalehan , basa Nia tun ona husi Lalehan  mai iha rai ne’e ho Aman Maromak nia hakaran rasik. Jesus nu’udar Maromak nia oan la dehan lae, maibe Nia ho laran luak hakarak duni atu mai iha rai ne’e hodi salva Nia ema sira nia klamar no vida , husi sala no mate. Nia ne’ebe husi Fatin leten-aas liu nian, mai tun to’o fatin kraik liu iha mundu ne’e nian, mak “mate”. Hodi nune’e mate ka moris, bele iha Nia liman laran. Tan ne’e Nia halakon ona sala no mate nia ukun liu husi Nia moris hias. No liu husi Nia moris hias, Nia bele fo moris mai ita ne’ebe fiar iha Nia.
Tanba sá mak Jesus Kriador mundu ne’e nian hakarak tebes atu salva ita ema sala nain ne’e? Resposta mak tan “domin”, tan la iha ona dalan seluk atu ita bele fila ba Maromak ita Aman, tanba Nia hakarak ita atu besik fali ba Nia no atu ita bele iha relasaun ne’ebe metin ho Nia. Tebes Na’i Jesus loke ona dalan mai ita atu fila ba Aman. Nia hakarak atu lori ita fila ba Aman, tanba ita dook liu tiha ona, ita lakon tiha ona, ita hela iha nakukun laran ho sala oioin. Hanesan wainhira Jesus konta ai-knanoik kona ba bibi ida ne’ebe lakon iha rai fuik maran. “Imi hanoin oin sa? Ema ida iha karik bibi atus ida, sira ne’e lakon tiha, nia sei la husik sira sianulu resin sia hodi buka ida nebe lakon? Tebes, Ha’u dehan ba imi katak hetan tiha bibi ne’e, nia sei haksolok ho ida ne’e liu fali ho sira sia nulu resin sia nebe la lakon. Nune’e imi nia Aman iha lalehan lakohi atu kiik oan sira ne’e ida lakon”.(Mt 18:12-14). Nia sei husik bibi sia-nulu-resin-sia  ne’e hodi ba buka ida ne’ebe lakon to’o Nia hetan no lori fali nia ba uma. Hanesan mos ho Jesus, Nia husik ona Nia horik fatin iha Lalehan no tun mai iha fatin nakukun ne’e, halo Nia-An sai ema, hodi buka Nia oan sira ne’ebe lakon tiha ona, atu Nia bele lori fali sira ba uma. Bibi sira ne’e mak ita, ita dook liu ona husi Nia no Aman, no ita halo sala hasoru Nia no moris iha nakukun laran. Ita la hatene katak ita mai husi Nia?
Nia ne’ebe mak roman, husi Fatin naroman nian, mai iha nakukun laran atu fo roman mai ita, nune’e ita mos bele sai naroman ba ita nia maun alin sira seluk ne’ebe sei iha nakukun laran, liu husi ita nia fiar no liu husi fahe Maromak nia Liafuan ne’ebe Jesus rasik hahú ona ba sira.
Ita moris foun fali nu’udar ema kristaun wainhira Maromak loke ita nia matan no simu Espíritu Santu. Tan ne’e iha Mateus 7: 7-8 hateten: “Husu ba, imi sei simu; buka ba, imi sei hetan; tuku ba, no odamatan sei nakloke ba imi. Basa eme ne’ebe husu sei simu; ema ne’ebe buka sei hetan; no ba ema ne’ebe baku, odamatan sei nakloke ba nia. Iha hene’e laos koalia kona ba saida mak ita husu no Nai Maromak fo mai ita, maibe se ita hakarak arepende no ita husu ba Maromak atu moris foun no husu Espíritu Santu ba Nia. Nai Maromak sei fo duni mai ita, Espíritu Santu.  Nu’udar hatete iha Apos 1:8 : Maibe, wainhira Espíritu Santu tun ba imi, imi sei simu kbiit; imi sei sai Ha’u nia sasin iha Jerusalem, iha Judeu no iha Samaria tomak to’o rai nia rohan.” Tan ne’e nu’udar  hateten mos katak Espíritu Santu sei transforma ita loron ba loron no neneik ba neneik iha ita nia moris tomak no ita sei la la’o mesak maibe la’o hamutuk ho Espíritu Santu to’o rohan, no hateten mos katak Esíritu Santu sei enkoraja ita iha tempu susar nia laran no fo forsa mai ita no hanorin ita iha buat hotu ne’ebe ita sei halo. Korintu 12:3 : “Ne’e duni ha’u dehan ba imi katak la iha ema ida ne’ebe koalia husi Maromak nia Espíritu dehan, “malisan ba Jesus”. No ema ida labele dehan “Jesus mak Na’i”, housi Espíritu Santu de’it mak bele dehan nune’e.” Tan ne’e ita sei fo duni sasin ba Nai no buat hotu ne’ebe ita halo, ita rona tuir Espíritu Santu nia lian iha ita nia laran. Se ita fiar no simu Jesus nu’udar Na’i no ita Salavador privadu, katak ita moris foun ona iha Nia.

Roma 5: 17-19 hateten : “Basa, husi ema ida nia sala, mate mai atu ukun tan ema ida de’it karik; liu tan mak sira ne’ebe simu grasa wa’in ba wa’in no presente atu sai ema los sei ukun iha moris tan ema ida, Jesus Kristu. Ne’e duni, husi sala ida lia todan monu ba ema hotu, nune’e mos housi hahalok di’ak ida perdaun no moris mosu ba ema hotu. Basa tan ema ida lakohi halo tuir, ema barak sai maksalak, nune’e mos, tan ema ida halo tuir, ema barak sei sai ema los.” Ita ema Adaõ nia oan sira , ita mos Kristu nian oan sira. Tan ema ida(Adaõ) nia hahalok mak halo ita dook ona husi Maromak. Maibé mos tan Ema ida( Kristu) nia hahalok mak ita bele besik fali ba Aman Maromak. Ita dook ona husi Maromak tan ema ida, nune’e mos ita besik fali ba Maromak tan Ema ida.
Adaun nia disobidiénsia no sala mak hadook ita husi Maromak iha mundu ne’ebe nakonu ho sala ne’e, nune’e mos Kristu nia obideiénsia no domin mak hakbesik fali ita ba Maromak ita Aman.

Iha momentu Adaõ no Eva halo sala hodi la obedese ba Maromak, iha momentu ne’eba kedas Maromak foti desijaun atu haruka Kristu Jesus mai iha mundu atu salva ema. Liu husi ne’e mak mundu sei livre ka hetan liberdade husi sala no husi buat sira iha mundu ne’e. Maibe definisaun ka liafuan ne’ebe hatete katak “liberdade ba mundu” ne’e, los duni ba mundu ka lae? Se ita la loke ita nia fuan ba Jesus Kristu no fiar iha Nia nu’udar Maksoin no Nai, no husik nia atu mai hela iha ita nia laran? Se ita la fiar iha Nia, maka definisaun ne’e la refere ba mundu, maibe ba de’it ema sira ne’ebe fiar iha Nia no ne’ebe hetan salvasaun husi Nia.

Tan ne’e saida mak presiza atu ita halo agora? 
Hanesan ita hatene no rona katak : Maromak konvida no manda ema hotu iha fatin hotu atu arepende. Maka pasu dahuluk ne’ebe presiza tebes atu ita halo mak  “arepende”, arepende ba ita nia sala no hakribi ita nia sala sira, ne’ebe hamate ita no hadook ita husi housi Maromak.
Arepende, la presiza atu konfesa ita nia sala liu husi padre sira, maibe ita bele konfesa ita nia sala direitamente ba Maromak iha fatin ne’ebe agora ita iha ba, iha fatin ne’ebe de’it. Maske ita la haree Maromak, maibe Nia rona nafatin ita no Nia loke Nia liman rua atu simu nafatin ita ne’ebe hakarak atu fila na Nia.
Hanesan de’it se ita ba konfesa ita nia sala liu husi Padre sira, se ita nafatin halo sala ne’ebe hanesan hafoin konfesa hotu tiha. La dehan katak la bele atu konfesa liu husi Padre sira, maibe Maromak rona ita no perdua no transforma ita husi ita nia orasaun  no kenfesa direitamente ba Nia, hodi nune’e ita hato’o ita nia arependimentu ba Maromak ho ita nia fuan nu’udar Maromak hamutuk ho ita. Ita bele atu konfesa liu husi padre sira, tanba sira nu’udar bibi atan Maromak nian ne’ebe hato’o ita nu’udar bibi sira nia kondisaun hakarak atu arepende ba Maromak ka sai mediador entre ita ho Maromak, Se ita konfesa husi padre sira, ita konfesa ba Maromak. La dehan atu kontra tradisaun katolika maibe atu hateten kona ba salvasaun ne'ebe mak los liu husi arependimentu. Se ita halo konfesa  nu’udar tradisaun igreja nian de’it maibe, iha ita nia fuan, ita la arepende loloos, maka ita sala ba Maromak tanba ita bosok Nia. Maromak sempre koko ka fo ezame mai ita hafoin de konfesa hotu, maibe dala barak ita la liu ezame ne’e tanba ita la besik no la belit ba Maromak. Tan ne’e signifikadu husi arependimentu ne’ebe ha’u koko atu hatete mak ita arepende duni ita nia sala iha ita nia laran no hakarak atu muda ita nia moris tan Maromak nia bolun mai ita, no ita simu konvite ne’e husi Maromak, konvite atu arepende no simu duni Kristu iha ita nia moris ho haraik-an.
Tan ne’e se ita atu konfesa ita nia sala liu husi Padre ka direitamente ba Maromak, hanesan de’it maibe, importante mak ita arepende duni ita nia sala ho laran no besik ba Maromak.
Importante mos mak ita hatene katak Maromak iha nafatin Miserikórdia ne’ebe boot teb-tebes no Nia prontu atu simu ita wainhira de’it no iha tempu saida de’it ho Nia liman rua. (Apokalipse 3:2) : “ Haree ba, Ha’u hamriik iha o nia odamatan no dere. Imi ida karik rona Ha’u nia lian no loke odamatan, ha’u sei tama hodi han hamutuk ho nia no nia ho Ha’u”.

Wainhira ita arepende no hakarak duni atu fila ba Maromak, ita sei simu prezente no grasa, prezente moris rohan laek nian ne’ebe Maromak promete mai ita hotu ne’ebe fiar iha Nia. Prezente ne’e mak “Espíritu Santu”. Jesus hatete katak : Ema ida la moris fali karik, nia la bele haree Maromak nia Reinu  no ema ida la moris housi bee be no Espíritu karik nia labele tama Maromak nia Reinu.Tan ne’e mak ita tenke moris fila fali ho moris foun , ho hanoin foun no buat hotu foun iha Maromak nia oin. Ita tenke moris fali husi bee no Espíritu Santu. Ho nune’e mak iha Sakramentu Batismu no Krisma. Katak ita moris foun ho bee, no Espíritu Santu mak transforma no hafoun hikas ita nia klamar, laos de’it iha ita nia laran maibe mos iha ita nia hahalok sira, hasantu no haforsa no enkoraja nafatin ita iha ita tempu susar nia laran iha ita nia moris tomak. Nia mak Ida ne’ebe Jesus promete ona molok Jesus sa’e ba Lelehan katak, “Nia sei haruka Espíritu Santu mai hodi nune’e sira ne’ebe fiar iha Nia, sei la la’o mesak maibe Maromak rasik mak sei hela iha sira nia laran no la’o ho sira hodi fo testemuñu kona ba Jesus, to’o Jesus fila hikas mai iha loron ikus”.
 Espiritu Santu rasik tun ona ba Apostolu sira iha Jerusalem iha loron pentekoste nian. Dala barak ita rona no hatete kona ba Espiritu Santu, maibe ita lahatene no la koñese se mak Nia, maske Nia horik iha ita nia laran. Nia mak lian ne’ebe dala barak sai husi ita nia laran, ne’ebe koko atu fo hatete mai ita lia los, maibe ita dala barak ita lakohi atu rona Nia.
Se ita sente katak Espíritu Santu seidauk iha ita nia laran, mak ita bele husu ba Maromak agora kedas, iha fatin ne’ebe ita iha ba iha kondisaun arepende nian , hodi bele hetan transformasaun espíritual, basá Espíritu Santu mak garantia ba moris rohan laek. Maibe se ita sente duni katak Espiritu Santu horik iha ita nia laran, no se ita nunka rona Nia mak agora kedas ita koko atu rona Nia, no ita sei hetan transformasaun boot iha ita nia moris no buat hotu sei sai oinseluk tebes.

Satiíssima Trindade, Maromak mesak ida de’it mak : Aman, Oan no Espíritu Santu. Tan ne’e se wainhira ita hatene katak Maromak rasik mak hela iha ita nia laran, Maromak ne’ebe hadomi tebes ita no to’o fo Nia Oan mane mesak hodi mai salva ita liu husi Nia mate hodi halakon tiha sala, no mos haraik mai ita Espíritu Santu no promete mai ita Moris- roha- laek. Tan ne’e Maromak oferese Nia-An tomak mai ita, Nia povu sira. Dahuluk Nai promete no oferese mai ita Nia Oan Jesus Kristu no tuir mai, Nai oferese tan Espíritu Santu nu’udar Auxuliador (penolong)  mai ita no ikus , Na’i oferese tan Nia-An rasik mai ita mak “ Moris-rohan-laek”. Sin! Aman Maromak mak Moris rohan laek ne’e rasik, tan ne’e Nia oferese Nia-An rasik mai ita, wainhira Nia promete katak Nia sei oferese Moris-rohan-laek mai ita be fiar iha Nia Oan Jesus”.
“Domin ne’ebe mak boot tebes duni!” Nia mak fonte husi Domin no Domin ne’e rasik. Nia nunka atu husik ita, tanba ita Ninian, no ita laos mai husi mundu ne’e maibe ita mai husi Nia, iha Nia horik fatin no ita sei fila fali ba Nia.

Hodi nune’e atu ita bele hetan salvasaun no belit nafatin ba Maromak mak ita tenke lee Biblia lor-loron atu ita nia transformasaun espiritual bele la’o nafatin no ita bele sai ema ne’ebe perfeitu iha loron ne’ebe ita Na’i Jesus Kristu fila hikas mai. No iha loron ne’ebe Nia fila mai, ita tenke ho kondisaun santu, la iha sala no prontu atu sa’e ba lalehan hamutuk ho sira hotu ne’ebe Maromak hili desde mundu ne’e hahú, ne’ebe fiar no hetan salvasaun ona  hamutuk ho Anju-Santu sira iha lalehan iha Jesus Kristu no Aman Maromak nia oin iha Moris-rohan-laek nia laran.

Lee Biblia lor-loron laos obrigasaun no laos pontus atu hetan moris rohan laek. Maibe Biblia ne’e Maromak  nia Liafuan santu ne’ebe moris ba nafatin. Na’i nia Liafuan ne’e kroat teb-tebes, hanesan hakerek iha Ebr 4:12 “Tebes duni, Maromak nia liafuan moris no book maka’as, kroat liu fali surik ida ho kroat rua, ne’ebe bele tesi ketak klamar no espíritu, ruin no bokur, no bele hatene loloos buat ne’ebe ema hatene no hakarak iha nia fuan.” Maromak nia liafuan halo ita sente duni katak liafuan hirak ne’e refere mai ita atu koriji ita nia sala sira. Husi lee mak halo ita komprende liu tan kona ba Maromak nia Reinu, ne’ebe bele harii ita iha Espíritu no ita bele sai di’ak no metin liu tan iha Kristu. Husi biblia mak hanourin ita oinsa atu halo buat ruma no oinsa atu foti desijaun no halo ita besik liu tan ba Na’i.
Atu ita labele halo fila-fali sala sira ne’ebe uluk ita halo, ita tenke lee biblia hodi ita bele buras liu tan iha domin no hahalok di’ak ba malu.
Karik ita iha perguntas : oinsa atu ita nia fiar bele metin liu tan iha kristu ita Na’i? 
Ida mak Ita presiza atu loke ita nia fuan ba Jesus, husu Nia atu tama mai ita nia laran no rua mak “lee biblia lor-loron”. Hodi nune’e ita bele kompriende no halo tuir buat ne’ebe biblia haruka. tolu mak “reza”. Reza lor-loron iha tempu wainhira de’it, reza no fo agradese wainhira ita hadeer,toba,han ka halo buat hotu-hotu iha ita nia moris. Ita tenke halo orasaun iha momentu hotu, iha fatin hotu iha kondisaun difísil no iha ksolok laran.
Wainhira ita reza, la presiza ita tenke taka liman maibe ita bele mos reza wainhira ita kaer kareta ka halo buat seluk iha ita nia laran. Jesus dehan, se wainhira ita reza, labele halo atu ema haree ita no gaba ita ho ita nia liafuan ne’ebe naruk. “Maibe wainhira ita reza, tama iha kuartu laran ,taka odamatan hodi reza sub-subar ba ita nia Aman, basa Nia ne’ebe haree buat ne’ebe subar, sei fo o nia kolen”. Nu’udar Jesus hatete iha (Mateus 6). No Jesus dehan tan katak ita la bele reza ho murmura maibe fiar metin iha ita nia laran katak buat hotu ne’ebe ita husu ba Na’i, se ita fiar katak Nia haraik ona mai ita buat ne’ebe ita husu, maka buat ne’ebe ita husu ne’e sei fo duni mai ita iha momentu ne’e kedas. Se wainhira buat ne’ebe ita husu ne’e mai duni husi ita nia laran, Nia sei fo mai ita buat ne’e. Maromak hatene buat hotu ne’ebe mak ita presiza iha ita nia moris.
Ita tenke halo buat hotu nakonu ho fiar no labele tauk, basa Maromak ne’ebe la’o ho ita boot liu problema sira iha ita nia moris. No ita tenke realiza katak Espíritu Santu hamutuk ho ita iha tempu hotu. Labele dehan ba Maromak kona ba boot oinsa ita nia problema, maibe dehan ba ita nia problema kona ba boot oinsa ita nia Maromak. No Nia nunka husik ita atu la’o mesak, nu’udar Nia hatuur ona buat hotu iha Nia ain okos wainhira Nia moris hias tiha.

Ita labele preokupa kona ba oinsa atu reza, maibe Espíritu Santu mak sei hanourin ita oinsa atu reza no hatete sai ita nia presiza sira ne’ebe ita la konsege atu hatete sai ba Maromak.

Tuir mai atu ita besik liu tan  ba  Maromak mak ita ba hodi “Servi iha igreja”. Servi iha Na’i nia uma no tama iha grupu ruma iha ne’eba, hodi ita hasoru ema ne’ebe fiar mos iha Kristu. Besik nafatin ba igreja no ba missa laos de’it iha fin de semana maibe koko atu ba missa liu dala ida iha semana ida.

No ita presiza fahe Maromak nia liafuan ba ita nia maun alin sira seluk, hodi nune’e sira mos bele hetan salvasaun no hodi ita nia fiar bele metin liu tan liu husi lia los ne’ebe ita fahe ba malu. No ita mos sai naroman iha nakukun laran ba ita nia maun-alin sira seluk ne’ebe sei hela iha nakukun laran, nu’udar mos Kristu uluk lori ita sai housi nakukun ba naroman hodi sai hanesan Nia.



                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          To be continued...

No comments:

Post a Comment